انتخاب یک عایق حرارتی مناسب برای پشت بام، برای کاهش مصرف انرژی و البته قبض آن، ضروری است. اما چطور باید از میان انواع عایق حرارتی پشت بام گزینه مناسب را انتخاب کرد؟ عایقهای پلی یورتان گزینه بهتری هستند یا الیاف چوبی؟ شاید هم پشم سنگ یا پشم معدنی گزینههای بهتری باشند. پلی یورتان با پلی اورتان فرقی دارد؟ در ادامه انواع عایق حرارتی پشت بام را به شما معرفی میکنیم تا بتوانید راحتتر تصمیم بگیرید. برای اطلاع از قیمت کفپوش پلی یورتان با ما تماسبگیرید.
چرا به عایق حرارتی نیاز داریم
اگر محیطزیست برای شما اهمیت داشتهباشد، قطعا صرفهجویی در مصرف انرژی هم یکی از واجبات زندگی شماست. اگر هم کسی از آن دسته افرادی باشد که برای محیطزیست اهمیت خاصی قائل نیستند، احتمالا هزینه انرژی مصرفی برایش اهمیت دارد. حتی اگر محیطزیست و هزینه انرژی هم برای کسی مهم نباشد، دوام سازهاش برایش اهمیت دارد. کاهش مصرف انرژی، به هر دلیلی که باشد، یکی از المانهای مهم در یک ساختمان است. اینجاست که پای انواع عایقهای حرارتی به زندگی ما باز میشود.
با انتخاب یک عایق حرارتی مناسب، میتوانید در فصول مختلف، از تبادل دمای داخل و بیرون ساختمان جلوگیری کنید و ثبات دمای داخل را به خودتان هدیه دهید. در نتیجه هم در مصرف انرژی صرفهجویی کردهاید و هم قبضهای سبکتری دریافت میکنید. حالا که اهمیت عایق های حرارتی را درک میکنید، به سراغ معرفی انواع عایق حرارتی پشت بام میرویم.
انواع عایق حرارتی مناسب پشتبام
بعضی از انواع عایق حرارتی پشت بام اجازه میدهند گرما آزادانهتر در رفتوآمد باشد. این اتفاق ارتباط نزدیکی با مقدار R دارد. مقدار R اصطلاح صنعت ساختمان برای «مقاومت حرارتی در واحد سطح» است. انواع عایق با مقادیر R بالاتر، جریان گرما را کاهش داده و از اتلاف گرما جلوگیری میکنند، در حالی که انواع عایق با مقادیر R پایینتر، گرما را بهطور موثر نگه نمیدارند.
عایق حرارتی تخته فومی
قبل از این که اولین مورد از انواع عایق حرارتی پشت بام را معرفی کنیم، یادتان هست از پلی یورتان و پلی اورتان صحبت کردیم؟ پلی یورتان و پلی اورتان فرقی با هم ندارند، صرفا دو تلفظ متفاوت از یک کلمه هستند. درباره این کفپوش مقاله پلی یورتان چیست را بخوانید. عایقهای حرارتی تخته فوم، از جنس پلی یورتان، پلی استایرن یا پلی ایزوسیانورات هستند. این عایقها علاوه بر حرارت، در برابر رطوبت هم مقاوم هستند، وزن سبکی دارند و به همین دلیل هم نصب آنها سخت نیست. عایقهای حرارتی تخته فومی برای مناطق مرطوب گزینه مناسبی هستند. پلی استایرن مادهای ترموپلاستیک و شفاف است که در ساخت انواع عایقهای فوم تخته، عایق بلوکهای بتنی و… استفاده میشود. همه آنها دارای مقادیر R بالایی هستند و از ایجاد پل حرارتی جلوگیری میکنند. پل حرارتی زمانی ایجاد میشود که گرما به سمت موادی که بیشتر رسانا هستند، حرکت میکند. با این حال، تختههای عایق ارزان نیستند و نیاز به نصب حرفهای دارند. مزایا
- R-value بالایی دارند
- در برابر رطوبت مقاوم هستند
- از ایجاد پل حرارتی جلوگیری میکنند. معایب
- دوام خیلی بالایی ندارند.
- قیمت بالایی دارند.
- نیاز به نصب حرفهای دارند.
فوم اسپری
یکی دیگر از انواع عایق حرارتی پشت بام عایق فوم اسپری است. همانطور که از نام آن پیداست، فوم اسپری بر روی نواحی اسپری میشود. اگرچه این عایق ممکن است ساده بهنظر برسد، اما قبل از انتخاب فوم اسپری باید چند فاکتور مهم را در نظر بگیرید:
- مورد استفاده برای ساختمانهای صنعتی: فوم اسپری بیشتر در میان انواع عایق های حرارتی صنعتی جای میگیرد تا انواع عایق حرارتی پشت بام منازل مسکونی.
- سلامت و ایمنی: متیلن دیفنیل دی ایزوسیانات، ماده اصلی مورد استفاده در فوم اسپری، به ریهها آسیب میرساند، باعث آسم میشود و حملات آسم را تحریک میکند. اگر فوم اسپری انتخاب مناسبی برای شما است، لطفا با متخصصان صحبت کنید. آنها تخصص و تجهیزات لازم برای اجرای صحیح آن را خواهند داشت.
- قیمت و دوام بالا: قیمت عایق فوم اسپری نسبتا بالا است، اما نسبت به انواع دیگر عایقها مثل فایبرگلاس دوام بیشتری دارد.
مزایا
- R-value بالایی دارد.
- در برابر رطوبت مقاوم است.
- دوام بالایی دارد. معایب
- ممکن نسبت به سایر انواع عایق حرارتی پشت بام گرانتر باشد.
- نیاز به نصب حرفهای دارد.
عایق فایبرگلاس
فایبرگلاس در واقع از الیاف شیشهای بسیار ظریف، مواد بازیافتی و ماسه ساخته شده. عایقهای حرارتی فایبرگلاس یکی از رایجترین انواع عایق حرارتی پشت بام هستند. آنها ارزانند، در برابر رطوبت مقاومند و در اشکال و اندازههای مختلف موجود هستند. این نوع عایق حرارتی یکی از بهترین انواع عایق، مخصوصا برای آب و هوای گرم است. چون:
ضدحریق: عایق فایبرگلاس ضدحریق است که آن را به گزینهای ایدهآل برای مناطق خشک و مستعد آتشسوزی تبدیل میکند. مقاوم در برابر آب: عایق فایبرگلاس در برابر آب مقاوم است. در آبوهوای گرم و مرطوب، این امر برای جلوگیری از تجمع رطوبت در دیوارها بسیار مهم است. تجمع رطوبت میتواند منجر به رشد کپک شود، مشکلی که هم رفع آن پرهزینه است، هم خطر جدی برای سلامتی محسوب میشود.
بدون فرمالدئید: از آنجایی که 90 درصد عایقهای فایبرگلاس موجود در بازار امروز بدون فرمالدئید هستند، عایق فایبرگلاس مطمئنترین انتخاب برای استفاده برای پشتبام است. اگر دوستدار طبیعت هستید، لازم است بدانید که تولیدکنندگان برای تولید این نوع عایق حرارتی، انرژی زیادی مصرف میکنند، بنابراین عایق فایبرگلاس به اندازه سایر انواع عایق حرارتی پشت بام، با محیطزیست سازگار نیست. عایقهای فایبرگلاس نصب آسانی دارند و ممکن است وسوسه شوید که خودتان آنها را نصب کنید. پیشنهاد ما این است که کار را به متخصصان بسپارید. نه به این خاطر که از پس این کار برنمیآیید، بلکه برای این که عایقهای فایبرگلاس حاوی مواد سمی هستند که ممکن است ناخواسته در حین نصب، آنها را استنشاق یا لمس کنید؛ پس بهتر است این کار را به کسانی بسپارید که برای این کار آموزش دیده و مجهز شدهاند. مزایا
- در اشکال و اندازههای مختلف موجود است.
- ضدحریق و مقاوم در برابر آب است.
- مقرونبهصرفه است.
- نصب آسانی دارد. معایب
- در صورت استفاده نادرست، سمی است.
- برای محیطزیست خطرناک است.
عایق دمنده
عایق دمنده از ذرات ریز مواد مختلف بازیافتی مثل سلولز، پشم معدنی و فایبرگلاس تشکیل شده. پیمانکاران از این نوع عایق حرارتی، به دلیل قوام و شکلپذیری آن، در نواحی با فرم نامنظم استفاده میکنند. متاسفانه اگر عایقهای دمنده خیس شوند، مستعد رشد قارچ هستند. اگر آنها را به درستی نصب نکنید، ممکن است سقف در زیر وزن آنها خم شود. مزایا:
- نصب آن آسان است.
- با محیطزیست سازگار است.
- در برابر آتش مقاوم است. معایب:
- نصب آن پر ریختوپاش است.
- وقتی خیس میشود، کپک میزند.
تختههای گچی
عایق حرارتی تخته روکش گچی یا دیوار خشک مقدار R پایینی دارد، بنابراین اگر در آبوهوای سردتر زندگی میکنید، باید آن را با مواد عایق مکمل ترکیب کنید. این میتواند بهعنوان یک مانع حرارتی بین سایر انواع عایق و فضای زندگی شما عمل کند، اما مستعد آسیب است و نصب آن دشوار است. مزایا:
- قیمت آن پایین است.
- بهعنوان یک مانع حرارتی عمل میکند.
- قابل ترکیبشدن با عایقهای تکمیلی است. معایب:
- R-value آن پایین است.
- مستعد آسیب است.
تختههای پوششی پرلیت
یکی دیگر از انواع عایق حرارتی پشت بام تختههای پوششی پرلیت هستند. سنگ معدن پرلیت، فیبر، آسفالت و چسباننده نشاسته، صفحات پوششی پرلیت را تشکیل میدهند که سازگار با محیطزیست هستند. این تختههای پوششی، سبکوزن و مقاوم در برابر آتش هستند، بنابراین نصب آنها آسان است. با اینحال، نمیتوانید آنها را در مکانی با رطوبت بالا نصب کنید، چون ممکن است تاول بزنند!! مزایا:
- با محیطزیست سازگار است.
- نصب آن آسان است.
- در برابر آتش مقاوم است. معایب:
- برای مکانهای مرطوب مناسب نیست.
- مقدار R آن پایین است.
عایق سلولزی
اگرچه عایق سلولزی به دلیل قیمت مناسب، دومین نوع رایج بین انواع عایق حرارتی پشت بام منازل مسکونی است، استفاده از آن معایبی هم دارد.
مزایا:
- سازگار با محیط زیست است.
- قیمت آن مناسب است. معایب:
- احتمال جذب رطوبت: منفیترین جنبه عایقهای سلولزی این است که آب و رطوبت هوا را جذب میکنند. این یعنی هرچه آبوهوای محیط مرطوبتر باشد، جذب آن در عایقهای سلولزی هم بیشتر است.
- دوام پایین: از آنجایی که سلولز از مواد بازیافتی مثل روزنامه و مقوا ساخته میشود، میتواند به محض نصب شروع به تخریب کند. در مقایسه، عایق فایبرگلاس میتواند بین 20 تا 30 سال دوام بیاورد. درحالی که عایق سلولز در ابتدا هزینه کمتری نسبت به فایبرگلاس دارد، در دراز مدت هزینه بیشتری برای آن پرداخت خواهید کرد.
موانع تابشی
اگر در آبوهوای گرم زندگی میکنید، یکی دیگر از راههای موثر برای عایقکردن سقف، نصب موانع تابشی است. شاید موانع تابشی از انواع عایق حرارتی پشت بام بهنظر نرسند، اما بهعنوان عایق گرما عمل میکند. برخلاف سایر انواع عایق حرارتی پشت بام که جریان گرما را کند و محدود میکنند، موانع تابشی از مواد بسیار بازتابنده (معمولاً فویل آلومینیومی) برای کاهش میزان گرمای تابشی در اتاق استفاده میکنند.
مزایا:
- سازگار با محیط زیست است.
- برای آبوهوای گرم بسیار مناسب است. معایب:
- فقط برای آبوهوای گرم و آفتابی مناسب است. وقتی سقف زیر نور مستقیم خورشید گرم میشود، این گرما به سایر سطوح پایینتر از جمله عایق، کانالکشی و... منتقل میشود. موانع تابشی با انعکاس گرما برای آبوهوای گرم ایدهآل است. اگر مطمئن نیستید که موانع تابشی برای شما مناسب هستند، سؤالات زیر را در نظر بگیرید:
- آیا ساختمان شما در بیشتر ساعات روز در معرض نور مستقیم خورشید است؟
- آیا در منطقهای زندگی میکنید که دمای آن میتواند برای هفتهها به بیش از 40 درجه سانتیگراد برسد؟ اگر پاسخ شما به این سوالات مثبت است، موانع تابشی ممکن است گزینه ایدهآلی برای کاهش هزینههای خنککننده شما باشد. با این حال، اثربخشی موانع تابشی تا حد زیادی به نصب صحیح آنها بستگی دارد، زیرا زمانی که عمود بر منبع تابش خورشیدی قرار گیرند، بهترین عملکرد را دارند. به همین دلیل، مهم است که برای نصب موانع تابشی از متخصصین کمک بگیرید.
انتخاب مناسب بین انواع عایق حرارتی پشت بام
بهطور خلاصه انواع عایق حرارتی پشت بام را به شما معرفی کردیم. مواد دیگری که در ساخت عایقهای حرارتی استفاده میشوند، الیاف چوب، پشم معدنی یا سنگ، شیشه سلولی، فیبر طبیعی و ... هستند. انتخاب از بین انواع عایق حرارتی پشت بام بستگی به نیازهای شما دارد. اگر سقف جدید است یا دارد ساخته میشود، عایق فایبرگلاس ممکن است بهترین گزینه برای شما باشد. اگر قصد تعمیر سقف و عایقکاری مجدد دارید، از گزینهای با نصب و استفاده آسان مثل فوم اسپری استفاده کنید.
برای انتخاب به این موارد توجه کنید: بودجه: عایقهای با مقادیر R بالاتر ممکن است در ابتدا گران بهنظر برسند، اما در بلندمدت میتوانند به شما در صرفهجویی در هزینههای انرژی بهطور موثری کمک کنند. سلامت و پایداری: اگر به مواد شیمیایی حساس هستید، باید از انواع عایق حرارتی پشت بام که سمی یا خطرناک هستند، مثل عایق فایبرگلاس، اجتناب کنید. اگر به مواد پایدار علاقهمند هستید، میتوانید یک گزینه سازگار با محیطزیست را انتخاب کنید. فرآیند نصب: بعضی عایقها، مثل فوم اسپری، برای نصب نیاز به تجربه و تجهیزات ویژه دارند. مکان: اگر دما در تمام طول سال ملایم باشد، نیازی به عایق کاری با R-value بالا ندارید. اگر زمستانهای سردتری را تجربه میکنید، انواع عایق حرارتی پشت بام را انتخاب کنید که جریان گرما را کاهش داده و از پلهای حرارتی جلوگیری میکنند.